Τα τελευταία χρόνια (αν εξαιρέσουμε τα τελευταία 2 λόγω της πανδημίας) πραγματοποιούνται κατά μέσο όρο τουλάχιστον 200 επίσημοι αγώνες δρόμου πόλης ή βουνού. Ο αριθμός των διοργανώσεων είχε αυξητική τάση γεγονός που υποδηλώνει την αύξηση του ενδιαφέροντος προς αυτούς. Χιλιάδες δρομείς από όλη την Ελλάδα επιλέγουν να τρέξουν αποστάσεις από 1000 μέτρα 246,8 χλμ (σπάρταθλο). Αρκετές είναι πλέον οι διοργανώσεις που μαζεύουν πάνω από 1000-2000 συμμετοχές, όπως ο κλασσικός μαραθώνιος, ο Μέγας Αλέξανδρος, ο νυχτερινός ημιμαραθώνιος της Θεσσαλονίκης (και πολλοί σημαντικοί αγώνες ακόμα). Το ρεκόρ συμμετοχών κατέχει 31ος κλασσικός μαραθώνιος με πάνω από 50.000 δρομείς. Δεν έχουμε πολλά επίσημα στατιστικά αλλά σίγουρα το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων έχει συμμετάσχει και σε άλλες διοργανώσεις και σίγουρα συστηματικά η περιστασιακά ασχολείται με το τρέξιμο.
Δείτε την ιστοσελίδα μας
Τι είναι όμως αυτό που κάνει τόσους ανθρώπους να προετοιμάζονται, να ταξιδεύουν, να πληρώνουν για να συμμετάσχουν σε έναν ή περισσότερους από αυτούς τους αγώνες?
Τα οφέλη από την συστηματική προπόνηση με τρέξιμο σε παραμέτρους υγείας, απόδοσης και λειτουργικής ικανότητας είναι γνωστά και τα έχουμε αναφέρει πολλές φορές.
Ποιοι είναι λόγοι λοιπόν που οδηγούν στην τόσο μεγάλη δημοφιλία αυτών των διοργανώσεων και την αντοχή τους στον χρόνο?
Σίγουρα είναι πολλοί. Παγκοσμίως πάνω από 60.000.000 άνθρωποι γράφονται για να τρέξουν, Στο άρθρο μας θα ασχοληθούμε με τα οφέλη τα οποία κερδίζει ένας συμμετέχοντας αλλά και η τοπική κοινωνία που τους διοργανώνει. Αποτελούν το πιο απτό παράδειγμα για το γιατί κάποιος να επιλέξει να τρέξει σε αυτούς αλλά και να τους διοργανώσει. Σαφώς και υπάρχουν οι επαγγελματίες αθλητές, οι οποίοι επιλέγουν πολλούς από αυτούς τους αγώνες για οικονομικούς, προπονητικούς, διαφημιστικούς λόγους αλλά και φιλανθρωπίες. Οι περισσότεροι όμως είναι ερασιτέχνες δρομείς ή ελεύθερα ασκούμενοι, οι οποίοι έχουν διαφορετικά κίνητρα.
Τι μας προσφέρει ένας δρομικός αγώνας σαν συμμετέχοντες?
Για λόγους ευκολίας θα τοποθετήσουμε τα οφέλη σε 3 κατηγορίες. Α) προπονητικά Β) ψυχαγωγικά Γ) Υγείας-Ψυχολογίας
Α) προπονητικά οφέλη
Εισαγωγή στην διαδικασία του προγραμματισμού της προπόνησης. Αν και δεν μιλάμε για αγωνιστικό αθλητισμό, η συμμετοχή σε έναν τέτοιο αγώνα μας «αναγκάζει» να προβληματιστούμε σε θέματα προπονητικής. Ειδικά αν έχουμε στόχο να τερματίσουμε σε μία απόσταση που δεν έχουμε καταφέρει ποτέ ή θέλουμε να κάνουμε ένα προσωπικό ρεκόρ. Τότε για να το πετύχουμε πρέπει να σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα, βασισμένο σε αρχές προπονητικής. Όπως η αρχή του αποτελεσματικού ερεθίσματος, της εναλλαγής επιβάρυνσης και αποκατάστασης, της κυκλικότητας (περιοδισμού), της σταδιακής αύξησης της επιβάρυνσης. Επίσης μαθαίνουμε όρους όπως το φορμάρισμα, το φόρτωμα υδατανθράκων, το γαλακτικό κατώφλι κλπ. Ιδανικά πάντα με την καθοδήγηση ενός ειδικού γυμναστή.
Οι προσαρμογές από την συστηματική προπόνηση. Η επιλογή ενός στόχου και η προπόνηση που κάνουμε για να φτάσουμε εκεί, οδηγεί σε βελτίωση πολλών παραμέτρων φυσικής κατάστασης όπως η VO2max, η δρομική οικονομία, η βελτίωση της ανοχής στην κόπωση, η μείωση της υπομέγιστης καρδιακής συχνότητας κλπ.
Εισαγωγή σε μία πιο «αθλητική» ρουτίνα. Για τους ανθρώπους που δεν συμμετείχαν στο παρελθόν συστηματικά σε ένα άθλημα, τους δίνεται η δυνατότητα αλλά και ο λόγος για να εισάγουν πρακτικές των αθλητών στην καθημερινότητά τους. Για παράδειγμα η επαρκής ανάπαυση πριν και μετά τις προπονήσεις, η σημασία της προθέρμανσης και αποθεραπείας καθώς και της σωστής διατροφής γίνονται έμμεσα βίωμα (για να υποστηριχτεί ο στόχος μίας καλύτερης απόδοσης σε συγκεκριμένη απόσταση, ή ο τερματισμός σε μία καινούρια απόσταση.
Β) Ψυχαγωγία
Οι αγώνες από την φύση τους αποτελούν «γιορτές». Συνδυάζονται με παράλληλα events και προωθητικές ενέργειες, δημιουργώντας ένα ευχάριστο κλίμα για όλους τους παρευρισκόμενους. Στο τέλος γίνονται οι βραβεύσεις, δίνοντας στους νικητές μετάλλια και άλλα δώρα.
Φέρνουν κοντά συναθλητές και φίλους. Ανεξάρτητα την απόσταση που μπορεί να χωρίζει φίλους και συγγενείς, η συμμετοχή στον ίδιο αγώνα είναι αφορμή για να ξαναϊδωθούν ή να προπονηθούν μαζί. Οικογένειες-φίλοι-σύλλογοι, ετοιμάζουν ομάδες και λαμβάνουν μέρος.
Αποτελούν ευκαιρία για εκδρομές. Πολλοί από τους αγώνες (ειδικά αυτοί του βουνού) γίνονται μακριά από αστικά κέντρα. Συνεπώς αποτελούν κίνητρο για πολλούς να πάρουν το αμάξι, το λεωφορείο ή ακόμα και το αεροπλάνο, μόνοι ή με την οικογένειά τους και να ταξιδέψουν για να εξερευνήσουν ακόμα ένα μέρος, αλλά και για να περάσουν ποιοτικό χρόνο.
Το τρέξιμο σε όμορφες αστικές περιοχές και στην φύση αποτελεί από μόνο του ψυχαγωγία. Για κάποιον που προπονείται συνέχεια στο ίδιο στάδιο ή τον ‘ίδιο διάδρομο, αυτές οι διοργανώσεις αποτελούν ιδανική ευκαιρία για να τρέξει σε μέρη που δεν μπορούσε (πχ Τσιμισκή στον νυχτερινό ημιμαραθώνιο Θεσσαλονίκης λόγω της κυκλοφορίας) ή σε πανέμορφα οργανωμένα μονοπάτια σε κάποιες από τις πιο όμορφες διαδρομές στην Ελλάδα (olympus marathon, zagori race). Πάντα μέσα σε πλαίσια ασφάλειας, βοήθειας και υποστήριξης, αν χρειαστεί.
Συλλογή αναμνηστικών. Ο κάθε αγώνας αφήνει στον καθένα κάποια ήδη τα οποία για πολλούς αποτελούν αντικείμενα συλλογής (μετάλλια, μπλουζάκια, bib numbers). Επίσης δίνεται η ευκαιρία να βγάλει κάποιος φωτογραφίες οι οποίες πάντα θα ξεχωρίζουν στην συλλογή του.
Γ) Υγεία-ψυχολογία
Οι περισσότερες μελέτες που έχουν ασχοληθεί με τα οφέλη αυτών των δρομικών event, δίνουν έμφαση στα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη στους δείκτες υγείας αλλά και την υγιεινή διαβίωση. Έχουν γίνει μελέτες συσχέτισης ανάμεσα σε άτομα που συμμετέχουν και δεν συμμετέχουν καθώς επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί αγώνες ως όπλο απέναντι σε ανθυγιεινές συμπεριφορές (βιβλιογραφία στο τέλος για όποιον ενδιαφέρεται να εμβαθύνει). Πολλοί άλλωστε από τους συμμετέχοντες, λαμβάνουν μέρος με απώτερο σκοπό να βελτιώσουν την υγεία τους.
Κάποια από αυτά τα οφέλη είναι:
Χρονική στιγμή μηδέν για αλλαγή σε ποιο υγιεινή διαβίωση. Για πολλούς ανθρώπους η πρώτη συμμετοχή σε δρομικό αγώνα, αποτέλεσε την αφορμή για να αλλάξουν πολλά πράγματα στην ζωή τους, προς το καλύτερο. Αποτελεί ένα πολύ καλό κίνητρο-στόχο, όπως έχει αποδειχθεί, για να κάνει κάποιος θετικές αλλαγές.
Βελτίωση των δεικτών υγείας και λειτουργικής ικανότητας μέσω της προπόνησης για τον αγώνα στόχο. Σαφώς και η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα προπόνησης χωρίς αγώνα στόχο, επιφέρει όλα αυτά τα οφέλη. Ο αγώνας όμως αποτελεί την αφορμή και τον λόγω για τον οποίος κάποιος αυξάνει κατά πολύ τα επίπεδα δραστηριότητάς του, φτάνοντας μάλιστα συχνά τα επίπεδα που συνιστούν οι διεθνείς οργανισμοί.
Βελτίωση ψυχολογίας. Το να θέτει κάποιος στόχους και να τους πετυχαίνει, σαφώς τονώνουν την αυτοπεποίθηση και την ψυχολογία του. Η συμμετοχή σε αγώνες δρόμου, πιο συγκεκριμένα, βοηθάει ένα άτομο να πετύχει ένα συγκεκριμένο στόχο, να συνδεθεί με περισσότερους ανθρώπους που έχουν κοινά ενδιαφέροντα και ίσως να κερδίσει περισσότερη αποδοχή και αναγνώριση από σημαντικούς προς αυτόν, ανθρώπους.
Διατήρηση υγιεινών συνηθειών. Οι αγώνες πολλές φορές αποτελούν κίνητρο για κάποιον, να διατηρήσει υψηλά επίπεδα δραστηριότητας, υγιεινή διατροφή και ξεκούραση, έτσι ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει και να αποδώσει σε διάφορους αγώνες. Βέβαια θα πρέπει να διατηρείται το μέτρο έτσι ώστε να υπάρχει ισορροπία στην επαγγελματική, αθλητική και προσωπική ζωή του καθενός.
Σημείωση:
Δεν μπορούμε να πετύχουμε τα οφέλη στην υγεία και στην προπονητική μας παιδεία χωρίς να συμμετάσχουμε σε αγώνες? Η αλήθεια είναι πως εννοείται πως μπορούμε. Απλά αυτές οι διοργανώσεις αποτελούν το εξωτερικό κίνητρο που μας κάνει να προσπαθήσουμε λίγο περισσότερο και πολλές φορές μας αναγκάζει (με την καλή έννοια) να υιοθετήσουμε αποδεδειγμένες και υγιεινές τακτικές.
Τι προσφέρει η διοργάνωση ενός επίσημου αγώνα σε μία τοπική κοινωνία?
Σαφώς και η διοργάνωση ενός αγώνα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αποτελεί αρκετή γραφειοκρατία, δημιουργούνται πολλά εμπόδια και πολλές καταστάσεις που χρήζουν υψηλή επένδυση χρόνου και πόρων. Επίσης δεν γίνονται δημοφιλείς και μεγάλοι από την πρώτη φορά. Απαιτείται συνέπεια, σωστές προωθητικές ενέργειες και πάρα πολλοί ευχαριστημένοι δρομείς. Τις περισσότερες φορές την ευθύνη της διοργάνωσης αναλαμβάνουν άνθρωποι με αγάπη για το τρέξιμο. Αυτοί αποτελούν και την καρδιά αυτών των διοργανώσεων. Στην συνέχεια χρειάζονται βοήθεια από τους εμπλεκόμενους, έτσι ώστε να μεγαλώσουν και να καθιερωθούν. Τι κερδίζει όμως η τοπική κοινωνία?
Άμεσα οικονομικά οφέλη μέσω των εγγραφών και των χορηγιών των εμπλεκόμενων καθώς και της τοπικής διοίκησης
Έμμεσα οικονομικά οφέλη (ξενοδοχεία, εστίαση, τοπικά καταστήματα) από τους εκδρομείς για τον αγώνα.
Διαφήμιση της περιοχής. Η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση του τουρισμού.
Πιθανή αύξηση της ενασχόλησης του τοπικού πληθυσμού με αθλητικές δραστηριότητες.
Κλείνοντας το άρθρο? Αξίζει τελικά να συμμετέχουμε σε τέτοιες διοργανώσεις?
Η αλήθεια είναι ότι αυτό είναι κάτι προσωπικό. Ο καθένας μπορεί να έχει διαφορετική άποψη. Το σίγουρο είναι ότι αποτελούν πολύτιμη ευκαιρία για πάρα πολλούς ερασιτέχνες δρομείς, που δεν τους δινόταν η ευκαιρία να συμμετάσχουν σε κάποια άλλης μορφής διοργάνωσης. Είναι φυσιολογικό να αρέσει σε κάποιον που αθλείται συστηματικά, να πάει σε κάποιον αγώνα. Επίσης, η δυνατότητα που παρέχουν για την ασφαλή άθληση ακόμα και σε απομακρυσμένα μονοπάτια, τους καθιστούν ιδανικούς για ανθρώπους που δεν είχαν την δυνατότητα να εξερευνήσουν αυτά τα μέρη.
Τέλος όπως σε κάθε μορφή φυσικής δραστηριότητας, πριν συμμετάσχουμε, πρέπει να έχουμε έρθει σε επικοινωνία με τον γιατρό μας για να ελέγξουμε την υγείας μας και να γνωρίζουμε ότι μπορούμε να συμμετέχουμε με ασφάλεια. Η φύση του αγώνα, ακόμα και σε άκρως ερασιτεχνικό επίπεδο, περιέχει την υπερπροσπάθεια. Η οποία είναι σχετική για τον καθένα. Επίσης σε περίπτωση που θέλουμε να πετύχουμε συγκεκριμένους στόχους επίδοσης είναι να επικοινωνήσουμε με τον γυμναστή μας και να μας καθοδηγήσει μέσα από ένα μεθοδικό, κατάλληλο και αποδοτικό πρόγραμμα προπόνησης.
Οι γυμναστές του Workout Intelligence, η αλήθεια είναι ότι μας αρέσει να συμμετέχουμε σε διοργανώσεις τέτοιου τύπου. Τους σημειώνουμε στο καλεντάρι μας και ακόμα και αν δεν καταφέρουμε να προετοιμαστούμε κατάλληλα, συμμετέχουμε για την χαρά της συμμετοχής. Εσείς??
Από την ομάδα του Workout Intellligence
Για περισσότερα άρθρα πάνω σε θέματα τρεξίματος και γυμναστικής, μπορείτε να επισκεφτείτε το blog μας workoutintelligence.com/fitness-ygeia-apodosi-blog
Βιβλιογραφία
Kennedy, H., Baker, B. J., Jordan, J. S., & Funk, D. C. (2019). Running Recession: A Trend Analysis of Running Involvement and Runner Characteristics to Understand Declining Participation, Journal of Sport Management, 33(3), 215-228. Retrieved Nov 29, 2021, from https://journals.humankinetics.com/view/journals/jsm/33/3/article-p215.xml
Quirk, H., Bullas, A., Haake, S. et al. Exploring the benefits of participation in community-based running and walking events: a cross-sectional survey of parkrun participants. BMC Public Health 21, 1978 (2021). https://doi.org/10.1186/s12889-021-11986-0
Shipway R, Holloway I. Running free: Embracing a healthy lifestyle through distance running. Perspectives in Public Health. 2010;130(6):270-276. doi:10.1177/1757913910379191
Malchrowicz-Mośko, E.; Poczta, J. Running as a Form of Therapy Socio-Psychological Functions of Mass Running Events for Men and Women. Int. J. Environ. Res. Public Health 2018, 15, 2262. https://doi.org/10.3390/ijerph15102262
Mikihiro Sato, Jeremy S. Jordan, Daniel C. Funk, A distance-running event and life satisfaction: The mediating roles of involvement, Sport Management Review, 2016, Pages 536-549, ISSN 1441-3523,
Σχόλια